NAV و iNAV در ETF اسپات: تفاوت‌ها و محاسبات کلیدی

ETF اسپات به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی تبدیل شده است، به‌ویژه در دنیای رمزارزها. برای درک صحیح عملکرد این صندوق‌ها، مفاهیم NAV (Net Asset Value) و iNAV (indicative NAV) اهمیت ویژه‌ای دارند. NAV ارزش دارایی‌های خالص ETF را در پایان هر روز معاملاتی نشان می‌دهد، در حالی که iNAV به‌طور لحظه‌ای و در فواصل زمانی کوتاه‌تری به‌روز می‌شود. این دو شاخص نقش مهمی در کشف قیمت و آربیتراژ ETF دارند. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌ها، نحوه محاسبه و چالش‌های مرتبط با تأخیر داده و ریسک‌های دستکاری در ETF اسپات پرداخته می‌شود.

NAV در ETF اسپات چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

NAV (Net Asset Value) یا ارزش دارایی‌های خالص یک ETF اسپات به‌طور کلی بر اساس قیمت‌گذاری پایان روز محاسبه می‌شود. این شاخص نشان‌دهنده ارزش کل دارایی‌های موجود در صندوق به ازای هر واحد از آن است. برای محاسبه NAV در ETF اسپات، باید تمام دارایی‌های صندوق شامل رمزارزها، اوراق بهادار و سایر سرمایه‌گذاری‌ها ارزیابی شوند تا ارزش خالص صندوق در پایان روز مشخص گردد.

در ETFهای اسپات رمزارز، محاسبه دقیق NAV بستگی به منابع قیمت‌گذاری معتبر مانند شاخص‌های BRR/BRRNY برای بیت‌کوین یا اتریوم دارد. این شاخص‌ها توسط سازمان‌هایی مانند CF Benchmarks محاسبه می‌شود و از داده‌های جمع‌آوری‌شده از صرافی‌های مختلف برای تعیین قیمت‌های دقیق استفاده می‌کنند. استفاده از منابع معتبر و دقیق برای قیمت‌گذاری، اطمینان حاصل می‌کند که NAV محاسبه‌شده منعطف، شفاف و مطابق با استانداردهای بین‌المللی است.

iNAV (یا IIV/IOPV) چیست و چه کسی آن را منتشر می‌کند؟

iNAV (indicative NAV)، که در برخی منابع با نام‌های IIV یا IOPV نیز شناخته می‌شود، نسخه‌ای از NAV است که به طور لحظه‌ای هر ۱۵ ثانیه به‌روزرسانی می‌شود. این شاخص معمولاً توسط بورس‌ها یا دیتاپراوایدرها منتشر می‌شود و به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران کمک می‌کند تا از ارزش لحظه‌ای ETF آگاه شوند. iNAV به‌طور ویژه برای ETF اسپات که دارایی‌های آن از رمزارزها تشکیل شده، مورد استفاده قرار می‌گیرد تا از تفاوت‌های قیمت بازار با NAV جلوگیری شود.

 NAV در برابر iNAV: نقش هر کدام در کشف قیمت و آربیتراژ ETF اسپات

NAV و iNAV هر دو نقش کلیدی در کشف قیمت و آربیتراژ ETF اسپات ایفا می‌کنند. NAV به‌طور معمول برای ارزیابی ارزش کل دارایی‌های صندوق در پایان روز استفاده می‌شود و شاخصی است که قیمت‌گذاری نهایی هر واحد از ETF را مشخص می‌کند. این ارزش‌گذاری به طور روزانه محاسبه می‌شود و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا از ارزش واقعی صندوق در یک روز خاص مطلع شوند.

از طرف دیگر، iNAV به‌طور لحظه‌ای و با فواصل زمانی کوتاه‌تری به‌روز می‌شود. این تفاوت زمانی بین NAV و iNAV باعث می‌شود که قیمت بازار ETF اسپات در برخی موارد از NAV فاصله بگیرد و دچار پریمیوم یا دیسکانت شود. این اختلاف قیمت می‌تواند به فرصت‌های آربیتراژ منجر شود، جایی که معامله‌گران می‌توانند از تفاوت‌های موجود بین قیمت بازار و NAV بهره‌برداری کنند تا سود ببرند.

منابع قیمت برای ETF اسپات رمزارز

منابع قیمت برای ETF اسپات رمزارز

در ETF اسپات رمزارز، محاسبه دقیق NAV و iNAV به دقت و شفافیت زیادی نیاز دارد که این امر مستلزم استفاده از منابع معتبر و دقیق قیمت‌گذاری است. برای اطمینان از دقت در محاسبات این شاخص‌ها، باید از شاخص‌های معتبر و شناخته‌شده‌ای استفاده شود. به‌عنوان مثال، BRR/BRRNY برای بیت‌کوین و ETRI برای اتریوم، شاخص‌هایی هستند که توسط CF Benchmarks محاسبه می‌شوند. این شاخص‌ها به‌طور گسترده برای قیمت‌گذاری دقیق در محاسبه NAV و iNAV به‌کار می‌روند.

برای تعیین NAV و iNAV به‌طور صحیح، باید داده‌ها از صرافی‌های معتبر و مختلف جمع‌آوری شوند. این داده‌ها شامل قیمت‌های لحظه‌ای و تاریخچه‌ای رمزارزها از منابع مختلف است که باید به‌طور منظم و دقیق به‌روز رسانی شوند. استفاده از مجموعه‌ای از صرافی‌های معتبر به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها، تضمین می‌کند که محاسبات NAV و iNAV با دقت بالا انجام شوند و از هرگونه اشتباه ناشی از داده‌های ناقص یا نادرست جلوگیری شود. این روش، دقت و شفافیت محاسبات را افزایش می‌دهد و موجب اعتماد بیشتر سرمایه‌گذاران به این شاخص‌ها می‌شود.

مطالعه موردی آمریکا: بیت‌کوین اسپات ETF

در ایالات متحده، بیت‌کوین اسپات ETF یکی از مشهورترین انواع ETF اسپات است. در این نوع ETF، NAV بر مبنای شاخص BRRNY محاسبه می‌شود، که شامل قیمت‌های بیت‌کوین در صرافی‌های مختلف است. از طرف دیگر، iNAV در این ETF بر اساس شاخص BRTI محاسبه می‌شود و هر ۱۵ ثانیه به‌روزرسانی می‌شود. این تفاوت‌ها می‌تواند منجر به ایجاد پریمیوم یا دیسکانت در قیمت بازار نسبت به NAV شود و این خود می‌تواند فرصت‌های آربیتراژ را برای معامله‌گران فراهم کند.

 

تأخیر داده از کجا می‌آید؟

تأخیر در داده‌های ETF اسپات ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. یکی از این دلایل می‌تواند جمع‌آوری قیمت‌ها از چندین صرافی مختلف باشد که باعث تأخیر در پردازش داده‌ها می‌شود. علاوه بر این، پالایش داده‌های غیرمعمول (Outliers) و انتشار آن‌ها با فواصل زمانی ۱۵ ثانیه‌ای می‌تواند منجر به تأخیر در دریافت داده‌ها شود. این تأخیرها می‌تواند در بازارهای پرنوسان رمزارزها به مشکلاتی منجر شود که در نهایت تأثیر منفی بر iNAV و NAV خواهد داشت.

ریسک‌های دستکاری و سپرهای کنترلی

یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌ها در بازارهای رمزارز، ریسک‌های دستکاری قیمت‌ها و شاخص‌هاست. این دستکاری‌ها می‌توانند باعث فاصله گرفتن قیمت بازار از NAV و ایجاد نوسانات غیرموجه در قیمت‌ها شوند. برای کاهش این ریسک‌ها، نظارت‌های دقیق و حاکمیت شاخص مطابق با اصول IOSCO الزامی است. این اصول تضمین می‌کنند که تمامی داده‌های مورد استفاده برای محاسبه iNAV و NAV شفاف و قابل‌اعتماد باشند و از دستکاری جلوگیری شود.

پریمیوم/دیسکانت: چرا رخ می‌دهد و چه نسبتی با iNAV دارد؟

پریمیوم و دیسکانت زمانی رخ می‌دهند که قیمت بازار ETF اسپات از NAV فاصله بگیرد. این فاصله می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله نوسانات شدید بازار، تأخیر در انتشار iNAV و کمبود نقدینگی در بازار باشد. iNAV به‌عنوان شاخص لحظه‌ای می‌تواند به شناسایی این تفاوت‌ها کمک کند، اما در برخی شرایط، اگر iNAV به‌درستی منتشر نشود یا تأخیر داشته باشد، این اختلافات می‌توانند بزرگ‌تر شوند. رگولاتورها برای کنترل این مسائل، الزامات افشای پریمیوم/دیسکانت بیش از ۲٪ را وضع کرده‌اند تا سرمایه‌گذاران از این تغییرات آگاه شوند.

 Best Practices برای تیم‌های نهادی

برای تیم‌های سرمایه‌گذاری نهادی، بهترین شیوه‌ها برای مدیریت ETF اسپات شامل موارد زیر است:

• انتخاب تأمین‌کننده iNAV معتبر که قابلیت ارائه داده‌های دقیق و به‌روز را داشته باشد.
• ریداندنسی فید برای جلوگیری از خطرات تأخیر داده و اطمینان از درستی داده‌ها.
• مانیتورینگ اختلاف قیمت‌ها برای شناسایی هرگونه تفاوت بین iNAV و قیمت بازار و استفاده از پروتکل‌های توقف در صورت بروز اختلافات بزرگ.

چک‌لیست عملیاتی پیش از ترید ETF اسپات

چک‌لیستی برای تیم‌های سرمایه‌گذاری نهادی جهت اطمینان از صحت عملیات شامل موارد زیر است:

• کنترل‌های نشست: بررسی دقیق داده‌ها و اطمینان از صحت iNAV پیش از شروع معاملات.
• آزمون اختلاف iNAV/NBBO: کنترل اختلاف بین iNAV و قیمت بهترین پیشنهاد/پیشنهاد فروش بازار (NBBO) و اتخاذ اقدامات لازم برای جلوگیری از آربیتراژ.

نتیجه‌گیری

در این مقاله، به تحلیل تفاوت‌های اساسی بین NAV و iNAV در ETF اسپات پرداخته شد. این شاخص‌ها در کشف قیمت و آربیتراژ نقش کلیدی دارند و باید با دقت بالا محاسبه و منتشر شوند. همچنین، ریسک‌های دستکاری قیمت و تأخیر داده در بازارهای رمزارز باید تحت نظارت دقیق قرار گیرد تا سرمایه‌گذاران بتوانند در این بازارهای پرنوسان تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ کنند. برای آشنایی بیشتر با ETFها و روند کاری آن‌ها به وب سایت سیمکس مراجعه کنید!