صندوق‌های قابل معامله (ETF) ابزارهای سرمایه‌گذاری هستند که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که با خرید یک واحد از صندوق، به مجموعه‌ای از دارایی‌ها دسترسی پیدا کنند. در حالی که بیشتر ETFها بر یک دارایی خاص مانند سهام یا طلا تمرکز دارند، ETF چنددارایی نوعی صندوق است که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که در ترکیبی از چندین کلاس دارایی مختلف سرمایه‌گذاری کنند. این نوع از صندوق‌ها به‌ویژه برای نهادهای مالی و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای جذاب هستند، زیرا امکان ایجاد سبدی متنوع و مدیریت ریسک به شیوه‌ای کارآمد را فراهم می‌کنند.
هدف این مقاله، آشنایی با ETF چنددارایی، بررسی ساختار، مزایا، ریسک‌ها و کاربردهای آن در دنیای سرمایه‌گذاری است. همچنین، به تفاوت‌های ETF چنددارایی با دیگر صندوق‌ها و الگوهای مختلف تخصیص دارایی خواهیم پرداخت.
ETF چنددارایی دقیقاً چیست و چگونه کار می‌کند؟
ETF چنددارایی به صندوق‌هایی گفته می‌شود که در چندین کلاس دارایی مختلف مانند سهام، اوراق قرضه، طلا، کالاها و حتی دارایی‌های دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند. به‌جای اینکه تنها در یک دارایی خاص تمرکز کنند، این صندوق‌ها می‌توانند مجموعه‌ای متنوع از دارایی‌ها را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهند. این ویژگی اصلی ETF چنددارایی باعث کاهش ریسک ناشی از نوسانات بازار می‌شود.
هدف از ایجاد ETF چنددارایی، ایجاد تعادل میان ریسک و بازده است. اگر یک بازار دچار افت شود، دیگر دارایی‌ها در صندوق می‌توانند این افت را جبران کنند، و این موضوع به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا ریسک خود را کاهش دهند.
الگوی «ETF of ETFs»
در برخی موارد، ETF چنددارایی به صورت «ETF of ETFs» طراحی می‌شود. این الگو به این معناست که صندوق اصلی شامل چندین ETF دیگر است که در هرکدام از آن‌ها سرمایه‌گذاری‌هایی در یک کلاس دارایی خاص انجام می‌شود. این روش برای کسانی که به دنبال تنوع بیشتر هستند، بسیار مناسب است.
تفاوت با ETF تک‌دارایی، Target Risk و Target-Date
در حالی که ETF چنددارایی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که در چندین کلاس دارایی مختلف سرمایه‌گذاری کنند، ETF تک‌دارایی فقط بر یک نوع دارایی خاص تمرکز دارد. به عبارت دیگر، در ETF تک‌دارایی تمامی منابع صندوق در یک کلاس دارایی مشخص مانند سهام، طلا، نفت یا اوراق قرضه قرار می‌گیرد.
برای مثال، یک ETF سهام ممکن است تنها در سهام شرکت‌های بزرگ یا کوچک سرمایه‌گذاری کند، در حالی که یک ETF طلا تنها در فلز طلا و یا اوراق بهادار مرتبط با طلا مانند صندوق‌های ذخیره طلا سرمایه‌گذاری می‌کند. این صندوق‌ها به‌طور خاص برای کسانی طراحی شده‌اند که تمایل دارند در یک دارایی خاص سرمایه‌گذاری کنند و به دنبال سود از حرکت قیمت همان دارایی هستند.
در مقابل، ETF چنددارایی یک سبد سرمایه‌گذاری متنوع را ارائه می‌دهد که ممکن است شامل سهام، اوراق قرضه، طلا، کالاها و حتی دارایی‌های دیجیتال مانند بیت‌کوین باشد. هدف از این ترکیب، کاهش ریسک کلی و تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاری است. به‌عنوان مثال، یک ETF چنددارایی ممکن است ترکیبی از ۴۰٪ سهام، ۳۰٪ اوراق قرضه، ۲۰٪ طلا و ۱۰٪ دارایی‌های دیجیتال باشد. این صندوق‌ها برای کسانی که به دنبال ایجاد یک سبد متنوع و متعادل هستند، مناسب می‌باشند.
در نهایت، تفاوت اصلی بین ETF تک‌دارایی و ETF چنددارایی در میزان تنوع دارایی‌ها و ریسک است. ETF تک‌دارایی می‌تواند ریسک بالاتری داشته باشد زیرا سرمایه‌گذار تنها در یک دارایی خاص سرمایه‌گذاری می‌کند و در صورت افت قیمت آن دارایی، کل سبد تحت تأثیر قرار می‌گیرد. در حالی که در ETF چنددارایی، تنوع دارایی‌ها موجب می‌شود که کاهش ارزش یک دارایی توسط دارایی‌های دیگر جبران شود.
Target Risk و Target-Date
صندوق‌های Target Risk و Target-Date، که در دسته‌بندی دیگر صندوق‌ها قرار دارند، از روش‌های متفاوتی برای تخصیص دارایی‌ها استفاده می‌کنند. این صندوق‌ها به‌طور خودکار و بر اساس ویژگی‌های خاص خود، تخصیص دارایی‌ها را تغییر می‌دهند. در حالی که ETF چنددارایی معمولاً سیاست‌های تخصیص را تغییر نمی‌دهد و ثابت باقی می‌ماند، صندوق‌های Target Risk و Target-Date به‌طور مداوم تخصیص دارایی‌ها را بر اساس معیارهای مختلف تغییر می‌دهند.
Target Risk به صندوق‌هایی اطلاق می‌شود که تخصیص دارایی‌ها را بر اساس سطح ریسک مورد نظر سرمایه‌گذار انجام می‌دهند. در این صندوق‌ها، میزان ریسک سرمایه‌گذاری از پیش تعیین‌شده است و صندوق به‌طور خودکار تخصیص دارایی‌ها را بر اساس آن تنظیم می‌کند. به‌عنوان مثال، یک صندوق Target Risk با ریسک پایین ممکن است بیشتر در اوراق قرضه سرمایه‌گذاری کند و نسبت به صندوق‌های با ریسک بالا که بیشتر در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند، خطر کمتری داشته باشد. این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران با تمایل به ریسک پایین مناسب هستند.
Target-Date صندوق‌هایی هستند که تخصیص دارایی‌ها را بر اساس تاریخ هدف سرمایه‌گذار تنظیم می‌کنند. معمولاً این صندوق‌ها برای کسانی طراحی می‌شوند که هدف خاصی دارند، مانند پس‌انداز برای بازنشستگی. در این نوع صندوق‌ها، با نزدیک شدن به تاریخ هدف، تخصیص دارایی‌ها به‌طور خودکار تغییر می‌کند. در ابتدای دوره، صندوق ممکن است بیشتر در دارایی‌های پرریسک مانند سهام سرمایه‌گذاری کند تا بازده بالاتری داشته باشد، اما با نزدیک شدن به تاریخ هدف (مانند زمان بازنشستگی)، تخصیص به دارایی‌های کم‌ریسک مانند اوراق قرضه افزایش می‌یابد تا از نوسانات بازار جلوگیری شود و ریسک سرمایه‌گذاری کاهش یابد.
در نتیجه، ETF چنددارایی معمولاً سیاست‌های تخصیص ثابت و مشخصی دارد و نیاز به تغییرات مداوم ندارد. در حالی که در صندوق‌های Target Risk و Target-Date، تخصیص دارایی‌ها به‌طور خودکار تغییر می‌کند تا با شرایط خاص سرمایه‌گذار هماهنگ شود. این تفاوت‌ها موجب می‌شود که ETF چنددارایی برای کسانی که به دنبال تنوع ثابت و مدیریت ریسک هستند، انتخاب مناسبی باشد، در حالی که صندوق‌های Target Risk و Target-Date برای افرادی که می‌خواهند تخصیص دارایی‌هایشان بر اساس سطح ریسک یا تاریخ هدف تغییر کند، مناسب‌تر هستند.
در نهایت، انتخاب میان این صندوق‌ها بستگی به نیازهای سرمایه‌گذاری و اهداف فردی دارد. برای کسانی که به دنبال تنوع در سبد سرمایه‌گذاری خود هستند، ETF چنددارایی می‌تواند یک انتخاب عالی باشد، در حالی که Target Risk و Target-Date بیشتر برای کسانی که به دنبال تخصیص دارایی‌های خود بر اساس ریسک یا تاریخ مشخصی هستند، مناسب‌تر خواهند بود.
رویکردهای مدیریت در ETFهای چنددارایی
مدیریت غیرفعال (Passive)
در ETF چنددارایی با مدیریت غیرفعال، صندوق‌ها به‌طور خودکار بر اساس یک شاخص از پیش‌تعیین‌شده ساخته می‌شوند. این صندوق‌ها معمولاً هزینه کمتری دارند و برای سرمایه‌گذاران بلندمدت مناسب هستند.
مدیریت فعال (Active)
در صندوق‌های ETF چنددارایی با مدیریت فعال، مدیران صندوق به‌طور فعال در حال تغییر وزن دارایی‌ها هستند تا بیشترین بازده یا کمترین ریسک را برای سرمایه‌گذاران تأمین کنند. این رویکرد به‌ویژه در شرایط نوسانی بازار مفید است.
مدیریت درآمدمحور (Income)
در ETF چنددارایی مدیریت درآمدمحور، ترکیبی از دارایی‌ها انتخاب می‌شود که می‌توانند درآمدهای پایدار ایجاد کنند. این نوع مدیریت برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال درآمد ثابت هستند، مناسب است.
مزایا و معایب ETFهای چنددارایی برای نهادهای مالی
مزایا
- تنوع بالا: با خرید یک واحد از ETF چنددارایی، سرمایه‌گذار می‌تواند به چندین کلاس دارایی مختلف دسترسی پیدا کند، که این باعث کاهش ریسک کلی می‌شود.
- کاهش ریسک تمرکز: ETF چنددارایی به‌ویژه برای کاهش ریسک تمرکز مفید است زیرا وابستگی به یک دارایی خاص کاهش می‌یابد.
- سهولت دسترسی: با ETF چنددارایی، سرمایه‌گذار نیاز به خرید جداگانه دارایی‌ها در بازارهای مختلف ندارد و می‌تواند با خرید یک ETF، به سبدی متنوع دست یابد.
معایب
- هزینه‌های بالاتر: به‌ویژه در صندوق‌های مدیریت فعال که نیاز به تحلیل و بازبینی مداوم دارند، هزینه‌های مدیریتی بالاتر است.
- وابستگی به مهارت مدیر صندوق: عملکرد نهایی صندوق‌های ETF چنددارایی بستگی زیادی به کیفیت تصمیمات مدیریتی دارد.
- محدودیت‌های تخصیص: تخصیص دارایی‌ها در ETF چنددارایی ممکن است به‌طور خودکار انجام شود، که ممکن است با انتظارات سرمایه‌گذاران هماهنگ نباشد.
نمونه‌های جهانی و الگوهای تخصیص
Vanguard LifeStrategy ETF
این صندوق به‌ویژه برای سرمایه‌گذارانی طراحی شده است که به دنبال یک ترکیب متعادل از سهام و اوراق قرضه هستند. هدف این صندوق کاهش ریسک و حفظ بازده است.
iShares Core Growth Allocation ETF (AOA)
این صندوق به‌طور فعال در حال تخصیص دارایی‌ها برای رشد سرمایه است و شامل ترکیب سهام و اوراق قرضه می‌باشد.
BlackRock Multi-Asset Income ETF
این ETF چنددارایی تمرکز بیشتری بر درآمدزایی از طریق ترکیب دارایی‌های مختلف دارد. این صندوق به‌ویژه برای سرمایه‌گذارانی طراحی شده است که به دنبال درآمد ثابت و پایدار هستند.
کاربرد ETFهای چنددارایی در استراتژی‌های نهادی
برای نهادهای مالی، ETF چنددارایی می‌تواند ابزاری مفید برای ایجاد سبدهای Core یا Completion باشد. این صندوق‌ها به نهادها کمک می‌کنند تا تنوع بیشتری در سبدهای خود ایجاد کنند و ریسک کلی را مدیریت نمایند. این صندوق‌ها به‌ویژه در شرایطی که بازار نوسانی است یا ریسک بالا برای سرمایه‌گذاران پرخطر وجود دارد، مفید هستند.
نتیجه‌گیری
ETF چنددارایی می‌تواند انتخاب مناسبی برای نهادهای مالی و سرمایه‌گذاران متعادل باشد، به‌ویژه در شرایطی که هدف کاهش ریسک و ایجاد تنوع است. با این حال، در شرایطی که بازده بالا برای سرمایه‌گذاران ضروری باشد، ساخت پرتفوی اختصاصی ممکن است بهترین گزینه باشد.
در نهایت، ETF چنددارایی می‌تواند ابزار کارآمدی برای مدیریت ریسک و دسترسی به چندین کلاس دارایی مختلف باشد. اما انتخاب بهینه بین این صندوق‌ها و دیگر استراتژی‌های سرمایه‌گذاری بستگی به نیازهای خاص هر سرمایه‌گذار و شرایط بازار دارد که در این زمینه میتونید از کمک سیمکس استفاده کنید!
